Liczba wyświetleń w zeszłym tygodniu

wtorek, 12 kwietnia 2011

O kaszy, która udaje Greka







Kaszę gryczaną moja mama nazywa hreczaną i mnie się to pachnące czechizmem słowo bardzo podoba. Ponieważ szukanie znaczeń i etymologii wyrazów stanowi dla mnie wielką przyjemnośc i tym razem zaczęłam szperac w słownikach. Okazuje się, że GRYKA, z której owa kasza, nazywana bywa również POGANKĄ lub HRECZKĄ właśnie. "Dlaczego poganka?" - zaczęłam się zastanawiac i znów słowniki poszły w ruch. Jakież było moje zdziwienie, gdy dowiedziałam się, że "GRYKA" - bardzo swojsko brzmiące słowo - odnosi się do Grecji. "GRYKA - GRECJA - rzeczywiście, że ja wcześniej sama nie wpadłam na to, że to brzmieniowe podobieństwo ma również związek z jego znaczeniem!" - karciłam sama siebie. Uprawa tej rośliny stała się u nas powszechna przez pośrednictwo Grecji lub ludów tatarskich (w każdym razie kojarzonych z pogaństwem). I jak tu szybko ugotowac obiad, kiedy człowiek tylu rzeczy musi się dowiedziec, zanim przystąpi chociażby do przyrządzenia zwykłej kaszy!
Dzisiaj na obiad kasza gryczana z mięsem. Wystarczy kupic taką w woreczkach i zagotowac w osolonej wodzie, najlepiej z odrobiną masła. Ja ostatnio dodaję osełkowe z ziołami. Mięso również nimi dosmaczę. Pogoda niespecjalnie dobrze przyprawiona, więc zrekompensujmy to sobie obiadem.

PS. Dzisiaj również zachęcam do lektury "Pana Tadeusza". Jeżeli nie mamy dużo czasu, wystarczy zajrzec do Inwokacji i pozachwycac się poetyckimi obrazami Litwy:

"Gdzie bursztynowy świerzop. GRYKA JAK ŚNIEG BIAŁA.
Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała"

3 komentarze:

  1. bardzo ciekawy post. pozdrawiam...

    OdpowiedzUsuń
  2. Ja ostatnio czytałam fragment "Pana Tadeusza" o bigosie:) Co do kaszy, to bardzo lubię, ale nigdy mi nie przyszło do głowy, żeby się zastanawiać nad etymologią.. np. jaglana, od Jagiellonów?;)

    Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  3. Możliwe, że odwrotnie odwrotnie - Jagiellonowie od jagły. W piśmie (Język Polski, 1967, nr 4) wydawanym przez UJ wyczytałam, że w dokumentach średniowiecznych spotkac można nazwy osobowe "Jagielka", "Jagielnicki", itp. związane etymologicznie z rzeczownikiem "jagla" (kasza z prosa).

    OdpowiedzUsuń